ศาลอิหร่านสั่งประหารชีวิตผู้ต้องหาที่เกี่ยวข้องกับการประท้วงเป็นรายแรก

ศาล อิหร่าน ตัดสินประหารชีวิต บุคคลรายหนึ่งที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการประท้วงรุนแรงและกินเวลา นับเป็นผู้ประท้วงรายแรกที่โดนตัดสินโทษประหาร นอกจากนี้ศาลยังตัดสินจำคุกผู้ประท้วงอีก 5 ราย

เมื่อวันที่ 14 เดือนพฤศจิกายน 2565 สำนักข่าวอัลจาซีราห์ รายงานว่า ศาลปฏิวัติในกรุงเตหะราน ของอิหร่าน ตัดสินว่า จำเลยรายหนึ่งซึ่งไม่เปิดเผยนาม มีความผิดในข้อหา “เป็นปรปักษ์ต่อพระเจ้า” และ “เผยแพร่การทุจริตฉ้อฉลบนโลก” เกี่ยวกับเหตุประท้วงอลหม่านก่อไฟเผาศูนย์ราชการ และทำลายความสงบสุขของสาธารณะ ก่ออาชญากรรมต่อต้านความมั่นคงของชาติ จะต้องต้องโทษประหารชีวิต โดยเขาเป็นผู้ประท้วงรายแรกที่โดนจับกุมตัวดำเนินคดีและได้ต้องโทษประหารชีวิต นับตั้งแต่เริ่มมีการประท้วงรุนแรงที่อิหร่าน เมื่อก.ย.ที่ผ่านมา

ด้านสำนักข่าว IRNA ของอิหร่านรายงานว่า มีผู้ประท้วงอีก 5 รายโดนตัดสินติดคุกระหว่าง 5-10 ปี ในข้อหา ทำลายความสงบสุขของสาธารณะ ก่ออาชญากรรมต่อต้านความมั่นคงของชาติ โดยคำตัดสินของศาลถือเป็นในขั้นแรกและทนายจำเลยสามารถยื่นอุทธรณ์ได้

ทั้งนี้ สถานการณ์ในอิหร่านยังคงวุ่นวายจากการประท้วงในหลายเมืองทั่วประเทศที่ดำเนินมาเป็นเวลานานนับเป็นเวลาหลายสัปดาห์ ภายหลังการเสียชีวิตอย่างมีประเด็นของมาห์ชา อามีนิ หญิงสาวเชื้อสายเคอร์ดิช วัย 22 ปีภายใต้การควบคุมตัวของตำรวจ เมื่อก.ย.2565 ซึ่งบรรดาผู้ประท้วงมั่นใจว่าเธอเสียชีวิตจากการเช็ดกทรมาน ปองร้ายในเรือนจำ.

ศาลอิหร่าน ตัดสินประหารชีวิตเป็นรายแรก ผู้เข้าร่วม อิหร่าน ต้านรัฐ

วันที่ 14 เดือนพฤศจิกายน บีบีซี รายงานว่า สื่อทางการอิหร่านแจ้งข่าวว่า ศาลอิหร่าน ชี้ขาดประหารชีวิตผู้ถูกจับกุมฐานเข้าร่วมสำหรับเพื่อการประท้วงที่แพร่กระจายไปทั่วประเทศ โดยศาลปฏิวัติในกรุงเตะหรานพบว่า จำเลยที่ไม่ได้รับการเปิดเผยชื่อ ก่อไฟเผาที่กระทำการรัฐบาล และมีความผิดเป็นปฏิบัติต่อพระผู้เป็นเจ้า

ขณะกรุ๊ปสิทธิมนุษยชนอิหร่าน (Iran Human Rights) เตือนว่า ทางการอิหร่านบางทีอาจวางแผนประหารชีวิตอย่างเร่งรีบ โดยอ้างรายงานทางการว่า มีผู้ถูกตั้งข้อหาที่สามารถได้ต้องโทษตายได้อย่างน้อย 20 คน

นายมาห์มูด อามีรี-โมกัดดัม ผู้อำนวยการกลุ่มสิทธิมนุษยชนอิหร่าน เรียกร้องให้ชุมชนระหว่างชาติปฏิบัติการเร่งด่วนและเตือนอิหร่านอย่างแข็งขันถึงผลลัพธ์ที่จะตามมาสำหรับเพื่อการประหารชีวิตกลุ่มผู้ประท้วง

ทั้งนี้ การประท้วงเกิดขึ้นเมื่อ 2 เดือนที่แล้ว ภายหลังการเสียชีวิตของหญิงสาวรายหนึ่งขณะถูกตำรวจศีลธรรมกักตัวเหตุเพราะละเมิดกฎหมายการสวมฮิญาบที่เข้มงวด มีรายงานการประท้วง 140 เมืองทั่วประเทศ

กรุ๊ปสิทธิมนุษยชนอิหร่านกล่าวว่า มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 326 ราย (ในจำนวนนี้เป็นเด็ก 43 ราย และผู้หญิง 25 ราย) จากการกำจัดอย่างรุนแรงโดยกองกำลังรักษาความมั่นคง

ส่วนสำนักข่าวนักเคลื่อนไหวสิทธิมนุษยชน (Human Rights Activists News Agency – HRANA) ที่อยู่นอกอิหร่านเช่นเดียวกัน รายงานว่า ยอดผู้เสียชีวิตอยู่ที่ 339 ราย และกรุ๊ปผู้ประท้วงอีก 15,300 คน ถูกควบคุมตัว และเจ้าหน้าที่รักษาความมั่นคงเสียชีวิต 39 นาย

ด้านชนชั้นนำของอิหร่านวาดภาพการประท้วงว่าเป็น “จลาจล” ที่ศัตรูต่างชาติของประเทศยุยง ล่าสุด เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว นายโกลัมฮุสเซน โมห์เซนี เอเจย์ หัวหน้าศาลยุติธรรม ประกาศว่า ควรระบุตัวผู้กระทำความผิดคนสำคัญให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และตัดสินคดีโทษที่จะส่งผลยับยั้งชั่งใจผู้อื่นได้

นายเอเจย์เตือนว่า ผู้ก่อจลาจลบางทีอาจถูกตั้งข้อหา “โมฮาเรเบห์” (เป็นศัตรูกับพระผู้เป็นเจ้า), “เอฟซาด ฟิล-อาร์ซ” (ทุจริตบนโลก) และ “เบกี” (กบฏติดอาวุธ) ทั้งหมดนี้มีโทษประหารชีวิตในระบบกฎหมายตามชารีอะห์ของอิหร่าน

หัวหน้าศาลยุติธรรมกล่าวอีกว่า ผู้ครอบครองและใช้อาวุธหรืออาวุธปืน ก่อกวนความมั่นคงของชาติ หรือฆ่าคนใดกันแน่ บางทีอาจได้รับ “กีซาซ” (การตอบโต้ในรูปแบบเดียวกัน) เป็นการตอบสนองต่อการเรียกร้องความเป็นธรรมด้วยการลงโทษจากสมาชิกรัฐสภาอิหร่าน 272 คนจากทั้งหมด 290 คน

สื่อท้องถิ่นอ้างเจ้าหน้าที่ศาล มีผู้ถูกตั้งข้อหามากกว่า 2,000 คนจากการมีส่วนร่วมในจลาจลครั้งล่าสุด ในจำนวนนี้ 164 คนอยู่ในจังหวัดฮอร์มอซกัน ด้านใต้ อีก 276 คนอยู่ในจังหวัดมาร์กาซี ตอนกลาง และ 316 คนอยู่ในจังหวัดอิสฟาฮันที่อยู่ใกล้เคียง

ศาลอิหร่านมีคำตัดสินประหารชีวิตผู้ประท้วงรายหนึ่งซึ่งก่อไฟเผาสถานที่ราชการ สำหรับเพื่อการประท้วงเรียกร้องความยุติธรรให้ “มาห์ซา อามินี”

นับตั้งแต่สถานะการณ์ที่ “มาห์ซา อามินี” หญิงชาวเคิร์ด-อิหร่านวัย 22 ปี เสียชีวิตเมื่อวันที่ 16 เดือนกันยายน ข้างหลังถูก “ตำรวจศีลธรรม” จับกุม เพราะว่าไม่สวมฮิญาบคลุมผมและสวมชุดที่เปิดเผยท่อนแขนและขา ก็เกิดเหตุประท้วงรุนแรงอย่างสม่ำเสมอในอิหร่าน

กระทั่งรัฐบาลตัดสินใจใช้ไม้แข็ง ด้วยการลงมติผ่าน “กฎหมายประหารชีวิตผู้ที่ก่ออาชญากรรมร้ายแรงต่อรัฐ” ซึ่งหมายความรวมทั้งเหล่าผู้ประท้วงที่ออกมาเรียกร้องความเป็นธรรมให้กับอามินีด้วยความแค้น

และล่าสุดสื่อเขตแดนอิหร่านรายงานว่า ศาลอิหร่านได้มีคำวินิจฉัยประหารชีวิตผู้ประท้วงรายหนึ่งโดยไม่เปิดเผยชื่อ ซึ่งก่อไฟเผาสถานที่ราชการในระหว่างการประท้วง จากความผิด ฐาน “ก่อกวนความสงบเรียบร้อยของสาธารณะ และการสมรู้ร่วมคิดกันก่ออาชญากรรมต่อความมั่นคงของชาติ ก่อสงครามและความชั่วร้ายบนโลก ก่อสงครามผ่านการลอบวางเพลิง และเจตนาทำลายล้าง”

นอกจากนี้ ยังมีผู้ประท้วงอีก 5 คนถูกจำตาราง 5-10 ปี ภายใต้ข้อหาก่อกวนความสงบเรียบร้อยของสาธารณะ และการสมคบคิดกันก่ออาชญากรรมต่อความมั่นคงของชาติ

ตลอดเวลาเกือบจะ 2 เดือนที่ผ่านมาที่เกิดเหตุประท้วง ทางการอิหร่านได้ตั้งใจปราบปรามผู้ประท้วงด้วยความรุนแรง โดยจับกุมและดำเนินคดีกับผู้ประท้วงแล้วอย่างน้อย 1,000 คน และฆ่าผู้ประท้วงไปแล้วถึง 326 ราย ทำให้นี่เป็นหนึ่งสำหรับเพื่อการประท้วงที่นองเลือดที่สุดกาลครั้งหนึ่งของอิหร่าน

องค์การสหประชาชาติ หรือยูเอ็น (UN) ได้ออกมาเรียกร้องให้ทางการอิหร่าน “หยุดการใช้โทษประหารชีวิตกับผู้ที่เข้าร่วมหรือถูกป้ายความผิดว่ามีส่วนร่วมสำหรับเพื่อการรวมกันอย่างสันติ” และ “หยุดใช้โทษประหารเป็นครื่องมือในการปราบปรามการประท้วง”